DİNLENMEYİ TANIYOR MUYUZ?
Sürekli verimli olmamızı empoze eden modern dünya bize dinlenme hakkı sunmuyor. Sürekli üretmezsek, her anı en verimli geçirmezsek kendimizi değersiz ve yetersiz hissetmeye başlıyoruz. Bundandır ki dinlenmeyi vakit kaybı olarak görüyoruz.
Kendinize en son ne zaman dinlenme hakkı tanıdınız? Bu soruyu düşünmenizi istiyorum. Aklınıza ilk gelen cevaplar; yorgun döndüğünüz bir iş çıkışı televizyonu açıp karşısındaki kanepede uzanarak dizi izlemek ya da telefonu elimize alıp sosyal medyada gezinerek videolar izlemekse dinlenmenin ne olduğunu tam bilmiyorsunuz diyebilirim. Dinlenme; yukarıda yazdığım cevaplar gibi sadece eylemsizlik haliyle çözülebilecek kadar kolay bir şey değil. Peki, dinlenme nedir? Gelin birlikte dinlenmeyi anlamaya çalışalım.
Dinlenmek, TDK’de “Güç kazanmak için çalışmaya ara vermek, yorgunluğunu gidermek, soluklanmak, istirahat etmek.” anlamlarına geliyor. Buradaki “soluklanmak” benim en çok dikkatimi çeken kısımdı. Çünkü biz dinlenmeyi hep bir kaçış veya oyalanma olarak görüyoruz. Fakat oyalandığımız şeylerin bizi uyuşturduğunu fark etmiyoruz.
Bazı sabahlar uykumuzu çok iyi almamıza rağmen kendimizi çok yorgun ve bitkin hissederiz. Uykumuzu iyi aldıysak dinlenmiş olmamız gerekmez miydi? O halde neden hala yorgun hissediyoruz? Bunun sebebi bizim fiziksel dinlenmeyi genel dinlenme tanımıyla karıştırıyor olmamız. Bu iki kavram bize çok aynıymış gibi gelse de farklı, gelin birlikte bakalım.
Dinlenmeyi araştırırken 7 farklı dinlenme türü olduğunu gördüm. Sağlıklı yaşayan bireyin bu 7 farklı türü uyguladığında gerçekten dinlenme eylemini gerçekleştirdiğini oluyor. Gelin bu dinlenme tiplerine beraber bakalım.
1) FİZİKSEL DİNLENME
Fiziksel dinlenme bizim günlük hayatta en çok başvurduğumuz dinlenme tipidir. İki bileşenden oluşmaktadır. Aktif ve pasif bileşenler.
Pasif bileşen, uyuma ve kestirme gibi pasif eylemlerden oluşmaktadır. Aktif fiziksel dinlenme ise bedendeki sızı ve ağrılarla kendini gösterir.
Fiziksel dinlenmeyi uygulamak için aşağıdaki maddeleri uygulayabilirsiniz.
· Yeterli uyku
· Gerektiğinde ara vermek
· Nefes egzersizi ve germe hareketleri
2) ZİHİNSEL DİNLENME
Zihinsel dinlenme eksikliği olan bireyler gece yattığında zihninin bir türlü durmadığını, onu sessizleştiremediğini ve uykuya dalamadığını hissedebilir. Bireylerin konsantrasyon ve hatırlama problemleri yaşamaları çok olasıdır.
Zihinsel dinlenmeyi uygulamak için aşağıdaki maddeler size yardımcı olabilir:
· Düzenli ara vermek
· Doğada vakit geçirmek
·Egzersiz yapmak
3) SOSYAL DİNLENME
Çevremizdeki insanların etrafında yaşadığınız dinlenmedir. Sosyal dinlenmenizi değerlendirmenin bir yolu, tüm ilişkilerinize göz atmaktır. Sosyal dinlenmeyi uygulamak için aşağıdaki maddeler size yardımcı olabilir:
· Sizi besleyen şeylere daha fazla vakit ayırmak
· Kendinizle vakit geçirmek
· Sizi yoran ve enerjinizi sömüren şeylerle daha az vakit geçirmek
4) DUYUSAL DİNLENME
Çevremizdeki duyusal girdilerin bilinçli olarak farkında olsak da olmasak da bedenimiz ve bilinçaltımız buna tepki verir. Bu duyusal girdiler dışarıdan gelen kedi miyavlaması, telefonunuzun bildirimi ya da bilgisayarın parlak ışığı olabilir.
Bu duyusal girdilerin hepsi zamanla duyusal fazla yüklenme sendromuna yol açarlar. Bu duyusal fazlalığa verdiğimiz tepki genelde huzursuzluk, sinirlilik, kızgınlık ve öfkedir. Bu nedenle duyusal dinlenme eksiği olan insanlar kendilerini günün başında iyi hissedebilirler ancak gün sonunda neden bu kadar sinirli olduğunuza anlam vermeyebilirsiniz.
Duyusal dinlenmeyi uygulamak için aşağıdaki maddeler size yardımcı olabilir:
· Ekran süremizi azaltmak
· Sosyal medya detoksu yapmak
· Işıkları kapatmak
5) DUYGUSAL DİNLENME
Duygusal dinlenme, duygularımızı paylaşma konusunda gerçekçi ve özel hissettiğimiz deneyimlerdir. Pek çoğumuz gizli gizli duygusal bir yük taşırız ve buna dair hislerimizi insanlarla paylaşmayız. Duygusal yük taşıdığımız ve duygularımızı gizlediğimiz çok zaman vardır. Bu durumda iyileşmek için onları ifade etmemiz gerekir. Duygusal dinlenme eksikliğinin belirtileri arasında duygularınızı devamlı olarak kontrol altında tutmanızın gerekmesi, hislerinize dair dürüst olma özgürlüğünüzün olmadığını düşünmeniz bulunabilir.
Duygusal dinlenmeyi uygulamak için aşağıdaki maddeler size yardımcı olabilir:
· Günlük tutmak
· Terapi almak
· Kendini özgürce ifade etmek
6) YARATICI DİNLENME
Yaratıcı dinlenme ise herhangi bir güzelliği takdir ettiğimiz anda yaşadığımız deneyimdir. Bu, deniz ve ormanlar gibi doğal bir güzellik de olabilir, müzik ve dans gibi sanatsal bir güzellik de olabilir. Bu alanda bir eksikliğe sahip olduğunuzu anlamanın en iyi yolu, yaratıcı olmakta zorlanmaktır. Beyin fırtınası yapmakta zorlanmak, problem çözmekte zorlanmak belirtileri arasındadır. Yaratıcılık sadece sanatta işe yaramaz. Her türlü inovasyon ona aittir.
Yaratıcı dinlenmeyi uygulamak için aşağıdaki maddeler size yardımcı olabilir:
· İlham verici şeyler okumak
·Besleyici videolar izlemek (Belgesel, TEDX)
7) MANEVİ DİNLENME
Kişinin inanç sistemine aittir. Bunun özünde ise hepimizin aidiyet ihtiyacı yatar. Yani daha iyiye hizmet etmek için göstermemiz gereken efor ve işlerdir. Kendimizi tekrar insanlığa verdiğimizi hissetmemiz gerekir. Eğer işinizin bir anlamı olmadığını düşünüyorsanız, tükenirsiniz. Anlam arzusuna bağlanmanın bir yolunu bulun. Bu bir topluluk da olabilir, yaptıklarınızın işe yaradığını hissettiğiniz bir iş kültürü de olabilir, inanç temelli bir şey de olabilir. Hepimizin aidiyeti ve katkı sağladığını hissetme ihtiyacı vardır.
Manevi dinlenmeyi uygulamak için aşağıdaki maddeler size yardımcı olabilir:
·Dua etmek
· Dini kaynakları okumak
·Vâkıf ve derneklerde gönüllü olmak
Kendimizi tanıyarak ve dinlenmeyi bilerek hayat kalitemizi arttırabiliriz.
Umarım kendimize soluklanabileceğimiz alanlar yaratanlardan ve dinlenmeyi farkında olarak yapanlardan olabilmek ümidiyle…
Sevgiyle kalın…
